velon-velov 2025

In maart 2025 was KOOGO aanwezig op het Velon-Velov Congres in Rotterdam. Dat congres is dé ontmoetingsplek voor lerarenopleiders uit Vlaanderen en Nederland. Het thema ‘ouderbetrokkenheid’ stond er dit jaar centraal in één van de eNSPIRED-symposia van VVOB. Samen met Odisee Hogeschool en de Zambiaanse organisatie ZOCS gaf KOOGO een sessie over ouder-schoolrelaties.

Vanuit KOOGO brachten we de Betrokkenheidsboom mee als denkkader om het gesprek over samenwerken met ouders diepgang te geven. Want hoewel er in lerarenopleidingen steeds meer aandacht komt voor oudercontacten en communicatie met ouders, merken wij dat die vorming vaak beperkt blijft tot het aanleren van enkele technieken of het voorbereiden op moeilijke gesprekken. Dat is op zich waardevol, maar niet voldoende.

Als ouderkoepel zien wij ouderbetrokkenheid en ouder-schoolpartnerschap niet als extra taak, maar als basisvoorwaarde voor sterk onderwijs. We willen (toekomstige) leraren helpen om daarin hun weg te vinden.

ouderbetrokkenheid in verschillende vormen

Ouderbetrokkenheid is er in verschillende vormen. We onderscheiden er drie:

• Schoolbetrokkenheid is de meest zichtbare vorm. Ouders zijn aanwezig op school, tonen interesse in hun kind, komen naar oudercontacten of nemen even tijd aan de schoolpoort. Dat contact is waardevol, maar vaak ook beperkt tot de rand van de schoolcontext.

• Ouderparticipatie gaat een stap verder: ouders helpen actief mee op schoolfeesten, lezen voor, engageren zich in de ouderwerking. Ze denken en doen mee voor het bredere schoolgebeuren. Toch heeft dit meestal weinig directe impact op de leerontwikkeling van het kind.

• Thuisbetrokkenheid gebeurt vaak onzichtbaar, maar heeft de grootste invloed: een ouder die thuis interesse toont, mee kijkt in de agenda, een rustige huiswerkplek voorziet of gewoon het gesprek aangaat over de schooldag. Kleine, dagelijkse dingen met grote impact.

Toch volstaat ook deze betrokkenheid niet om echt samen te werken aan de schoolloopbaan van een kind. Daarvoor is ouder-schoolpartnerschap nodig: een bewuste, gelijkwaardige samenwerking tussen ouders en school.

DE BETROKKENHEIDSBOOM 

In De Betrokkenheidsboom vatten we dat samen in een krachtig beeld. De zonnestralen staan voor het partnerschapsklimaat dat nodig is om echt samen te kunnen werken:

• Contact: Ouders en leraren kennen elkaar en ontmoeten elkaar informeel en zonder drempels.

• Connectie: Er is een persoonlijke klik en wederzijds vertrouwen.

• Communicatie: Informatie vloeit in beide richtingen, duidelijk en op maat.

• Coöperatie: Ouders en leraren bundelen hun expertise in functie van het kind.

• Confrontatie: Er is ruimte voor eerlijke, soms moeilijke gesprekken.

Als deze vijf bouwstenen er zijn, ontstaat er ruimte voor een warm, gedragen partnerschap. Dat is niet enkel goed voor het kind, maar ook voor de leraar. We merken dat leraren vaak stress ervaren rond de samenwerking met ouders. Door te investeren in een positief partnerschapsklimaat, kan die stress plaatsmaken voor vertrouwen en samenwerking.